Superwizja Pracy Socjalnej

Czym jest superwizja pracy socjalnej?

Superwizja pracy socjalnej to szczególny, wieloaspektowy ogląd pracy służący rozwiązaniu trdności merytorycznych i emocjonalnych związanych z wykonywaniem pracy socjalnej. To dwustronny proces pomagający poszerzać świadomość, rozwijać umiejętności, osiągać lepsze wyniki, działać poprzez rzetelną ocenę, omówienie problemów, ukierunkowaną praktykę i sprzężenie zwrotne (feedback). Warunkiem powodzenia tak zaplanowanego przedsięwzięcia jest zgoda uczestników superwizji na ujawnienie swoich doświadczeń w pracy z ludźmi i na ich analizę.

Co superwizja daje pracownikom?

  • Analizują własną pracę z klientem w gronie innych specjalistów. Mogą opracować dobry, uporządkowany plan pracy z rodziną korzystając z doświadczeń uczestników sesji;
  • Mają szerszy wgląd we własne emocje związane z pracą i potrafią je konstruktywnie wykorzystać w dalszej pracy;
  • Doświadczają wsparcia grupy osób podobnie zainteresowanych rozwojem własnym;
  • Uczą się nowych rozwiązań, metod, pozytywnych wzorców pracy z klientem;
  • Mogą wyjaśnić własne dylematy etyczne pojawiające się w pracy z rodziną;
  • Koncentrują się na kliencie, jego rodzinie i rozwiązaniach.

Co może zniechęcić pracowników do uczestnictwa?

  • Niewiedza o tym, czym jest superwizja i jak się w jej ramach pracuje;
  • Obawa przed oceną (krytyczną, negatywną);
  • Obawa przed wpływem innych na ich pracę;
  • Obawa przed głębszym wglądem we własne emocje;
  • Złe doświadczenia z przeszłości;
  • Przymus uczestnictwa w superwizji.

Co może zachęcić pracowników do uczestnictwa?

  • Superwizja jest dla pracownika — nie odwrotnie;
  • Na superwizji nie ma krytyki— jest refleksja;
  • Pracownik decyduje co z superwizji chce wynieść i wykorzystać;
  • Wszyscy uczestnicy sesji ustalają zasady bezpieczeństwa i współpracy;
  • Superwizor ma obowiązek zachowania tajemnicy;
  • Tylko pracownik superwizowany i superwizor mają wgląd w dokumentację z sesji;
  • W sesji superwizyjnej nie mogą uczestniczyć równocześnie pracownik i jego zwierzchnik.

Cele superwizji:

  • Wzmocnienie i ugruntowanie wiedzy uczestników o skutecznym procesie wsparcia klienta na każdym z etapów metodycznego działania,
  • Zapoznanie uczestników z alternatywnymi i nowatorskimi metodami pracy socjalnej; praktyczne przećwiczenie nowych umiejętności,
  • Dostarczenie wiedzy dotyczącej pozytywnych wzorców pracy z klientami pomocy społecznej,
  • Dostarczenie wiedzy na temat narzędzi wykorzystywanych do negocjowania porozumień i planowania pracy z klientem,
  • Umożliwienie pracownikom wglądu we własne emocje i działania w pracy z rodzinami,
  • Podniesienie kompetencji w prawidłowym komunikowaniu się oraz nawiązywaniu prawidłowych relacji z różnymi typami klientów; podniesienie skuteczności oddziaływań w pracy socjalnej i socjalno – wychowawczej,
  • Uwolnienie u uczestników naturalnych pokładów aktywności własnej na rzecz klienta,
  • Kształtowanie prawidłowych postaw etycznych w pracy pracowników socjalnych i asystentów rodziny,
  • Nabycie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach w pracy z rodzinami korzystającymi z pomocy społecznej,
  • Dostarczenie wiedzy na temat funkcjonowania klientów pomocy społecznej i ich wpływu na proces pomagania,
  • Zwiększenie zadowolenia pracowników merytorycznych ze swojej pracy oraz zwiększenie motywacji do działania i aktywności zawodowej,
  • Wzmocnienie u uczestników pewności siebie i efektywności osobistej, poczucia sprawstwa,
  • Redukcja napięcia pracowników merytorycznych związanego z wykonywaniem obowiązków zawodowych,
  • Polepszenie jakości pracy z rodzinami korzystającymi ze wsparcia Ośrodka.

Z uwagi na zakładane cele superwizji optymalnym rozwiązaniem jest zapewnienie pracownikom merytorycznym systematycznej superwizji działań na rzecz rodzin.

  1. Najczęściej realizowanym w Ośrodkach wariantem superwizji jest model comiesięcznego wsparcia pracowników według poniższej propozycji: Częstotliwość spotkań superwizyjnych: 1 raz w miesiącu dla jednej grupy. 10 spotkań w ciągu roku (poza miesiącami urlopowymi – lipcem i sierpniem),
  2. Czas trwania sesji superwizyjnej: 3 lub 4 godziny (w tym dwie grupowe sesje superwizyjne lub jedna sesja grupowa i godzinna sesja indywidualna). W sytuacji dalekiego dojazdu do miejsca superwizji minimalny czas trwania superwizji w jednym dniu wynosi 6 godzin.
  3. Ilość osób w grupie – 10. Grupa otwarta dla nowych uczestników.
  4. Współpraca z pracownikami w ramach superwizji oparta o kontrakt superwizyjny
  • Sesje superwizyjne dokumentowane w następujący sposób:
  • Lista obecności uczestników (do dokumentacji superwizora i organizatora superwizji)
  • Kontrakt superwizyjny – negocjowany na początku pierwszej sesji (i z każdym nowym uczestnikiem superwizji) z pisemnym oświadczeniem każdego uczestnika na temat udostępniania wniosków z superwizji zgodnie z paragrafem 3 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie superwizji pracy socjalnej;
  • Notatki z superwizji – do dyspozycji superwizowanego i superwizora;
  • Ankiety ewaluacyjne z sesji superwizyjnych (wypełniane po zakończeniu 10 spotkań (oryginały dla organizatora, kopie dla superwizora);